Uniwersytet Warszawski zaprezentował Mazurskie Centrum Bioróżnorodności i Edukacji Przyrodniczej KUMAK w Urwitałcie, które powstało z modernizacji dotychczasowej stacji terenowej UW. Centrum ma na celu prowadzenie badań naukowych, edukacji ekologicznej i ochrony przyrody w regionie Wielkich Jezior Mazurskich.
Centrum składa się z dwóch budynków zaprojektowanych na planie koła, które harmonijnie wtapiają się w otoczenie. Jeden z nich pełni funkcję edukacyjną i mieści wystawę poświęconą ekosystemowi małych zbiorników wodnych i mokradeł. Drugi budynek pełni funkcję dydaktyczno-naukową i wyposażony jest w laboratoria, salę seminaryjną i zaplecze noclegowe.
W obu obiektach zastosowano innowacyjne i ekologiczne rozwiązania techniczne, takie jak prefabrykaty, maty kapilarne, pompę ciepła zasilaną fotowoltaiką czy instalację wody szarej. Centrum otrzymało kilka nagród i wyróżnień architektonicznych, m.in. PLGBC Green Building Awards 2023 w kategorii najlepszy ekologiczny budynek sektora publicznego.
Centrum KUMAK jest jednostką ogólnowydziałową działającą przy Wydziale Biologii UW. Zespół naukowców z Centrum pracuje nad kształtowaniem świadomości ekologicznej, popularyzacją wiedzy o środowisku przyrodniczym Warmii i Mazur oraz działaniami na rzecz poprawy stosunków wodnych okolicy Jeziora Łuknajno.
Otwarcie Centrum odbyło się 23 listopada 2023 roku. Wykład inauguracyjny pt. „Z perspektywy kumaka: tajemnice mokradeł i oczek wodnych” wygłosił prof. Wiktor Kotowski z Wydziału Biologii UW. Uroczystości towarzyszył rektor UW prof. Alojzy Z. Nowak, który podkreślił rolę Uniwersytetu w kształtowaniu kultury życia i współpracy.
